ماهی سوارتیل یا دم شمشیری:
ماهی دمشمشیری در راسته cyprinodontiformes یا کپور ماهیان دنداندار و از خانواده poeciliidae و زیر خانواده poeciliinae قرار دارد.
نام علمی این ماهی Xiphophorus hellerii می باشد.
این ماهی در زبان انگلیسی sowortail یا سواردتیل می نامند که از دو واژه تشکیل شده است:واژه اول sword (سورد تلفظ می شود.)است که معنای شمشیر می دهد و واژه دوم tail (تیل تلفظ می شود مانند سیل)میباشد که به معنای دم است.
اکثرا عقیده دارند که به علت دارا بودن دنباله دراز در بخش پایینی باله دمی در ماهی نر ، این ماهی به این اسم نامیده می شود.ولی عده ای هم دارا بودن گونوپودیم یا پای تناسلی در این ماهی را علت نامگذاری اش می دانند و نه باله دمی درازش را.
سوارتیل یا دم شمشیری ونوع دیگری آن فنسی یا دم عقربی که دارای رنگهای گوناگون و زیبایی هستند. نوع وحشی این ماهی نقره ای است ولی به صورت پرورشی با رنگ های مختلف دیده می شود. دم شمشیریها بصورت نیم تنه مشکی- قرمز- سبز- زرد وجود دارند. ماهی فعالی است مخزنش را بزرگ و پرگیاه در نظر بگیرید چون برای شنا و رشد و نمو به فضای زیادی احتیاج دارد و از گیاهان به عنوان پناهگاه استفاده می کند.اب نیمه سنگین و کمی قلیلیی با دمای 21 تا 25 درجه سانتیگراد را ترجیح می دهد . این ماهی بومی مکزیک ، گواتمالا و هندوراس است.
ماهی دم شمشیری نر دارای زائده ایی بلند در انتهای دم به شکل شمشیر دارد و طول آن از ماهی دم شمشیری ماده بیشتر است اما بدن ماهی دم شمشیری ماده نسبت به نر پهن تر و چاق تر است. اندازه متوسط ماده ها 13 سانتیمتر و نرها 15 سانتیمتر می رسد.در موقع غذا خوردن خیلی سریع و تند عمل می کننددر دمای 27 درجه ی سانتیگراد معمولاً بین 28 الی 32 روز زایمان می کنند و تعداد بچه ها به اندازه ماهی ماده بستگی دارد و از 15 عدد تا 350 عدد نوزاد زایمان می کنند.
ماده ها خیلی علاقه شدید به خوردن نوزادان دارند.بنابراین در قسمت تکثیر و پرورش ماهیان زنده زا چندین روش برای جلوگیری از نجات بچه ماهیها ذکر شده است که با بکار گیری از هر کدام می توانید بچه ماهیهای سوارتیل را بخوبی تکثیر و پرورش دهید.
سوارتیل ها در خلاف مسیر اب پرشهای بلندی می زنند، در گوشه ی آکواریوم در محل لوله فیلتر آکواریوم که چرخش آب ایجاد می شود ماهیهای سوارتیل با انگیزه های طبیعی علاقه به پرش نشان می دهند که متاسفانه بیشتر اوقات ماهی که به بیرون پریده است تلف خواهد شد. بنابراین بهتر است حتما درب آکواریوم بسته باشد.
طرز تشخیص ماهی سوارتیل نر:
1)باله زیر شکم مخرجی ماهی نر بصورت پای تناسلی و به شکل باریک ، کشیده و دراز است.
2)اندان بدن ماهی نر لاغر تر ، کسیده تر و باریکتر است.
3)در ماهی نر انتهای دم زائده ای بلند به شکل شمشیر وجود دارد.
طرز تشخیص ماهی سوارتیل ماده:
1)باله زیر شکم مخرجی بصورت پهن، گرد و بزرگ است.
2)شکل اندامهای ماهی ماده چاقتر و بزرگتر است.
3)در زیر شکم ماهی ماده خال سیاه رنگی است که وضعیت بچه ها را نشان می دهد.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
مطالب کلی و جالب در مورد این ماهی از یک سایت شیلات:
ویژگی ها , پراکنش و زیستگاه
بخشی از جنوب آمریکای شمالی , مرکزی و جنوبی ؛ مرکز تجمع ماهیان زنده زا میباشد.
ماهی دم شمشیری زنده زا و بومی شرق مکزیک است .
برای اولین بار در سال 1909 آن را به اروپا برده اند و بعد از آن به روسیه وارد کرده اند.
رنگ طبیعی و اصلی این ماهی سبز است .
ماهی دم شمشیری یک ماهی همه چیز خوار است یعنی هم خوراکیهای گیاهی را می خورد و هم گوشتی را.
دهان این ماهی فوقانی است و به وی امکان خوردن ات سطح آب و تخم آنها را می دهد.
نر این ماهی معمولا به بیرون از آب میپرد که علت این رفتارش هنوز به خوبی مشخص نیست ( شاید استرسها و یا شکار پشه ها دلیلش باشد) .
مثل سایر گونه های این خانواده نر ها از ماده ها کوچک تر و کشیده تر می باشند.
بهتر است در هر آبزی دان یک نر بیشتر نباشد تا با هم درگیر نشوند.
گاهی دم شمشیری دنبال ماهی های دیگر آبزی دان می کند که این کار نوعی بازی است و لازم نیست نگران باشید.
هماوری این ماهی معمولا حدود 80 است ولی در شرایط بهینه به 200 عدد هم میرسد . (یعنی در شرایط بهینه 200 تا بچه میزاید)).
ماهی دم شمشیری در سن 6 ماهگی بالغ شده(زمانی که طولش 2 اینچ است) و پس از آن در هر 30 تا 40 روز یکبار می تواند زایمان کند(بسته به شرایط دمایی و نوری و غذایی و.)
پس از زایمان باید ماهی ماده را از نوزادان جدا کرد زیرا بخشی از آنها را می خورد. (چرا؟)
ماهی دم شمشیری با ماهی پلاتی جفت می شود و گزارشهایی از جفت شدن آن با ماهی مولی هم در دست است.
مورد پسند این ماهی7 تا 5/8 است.p.H
دم شمشیری نسبت به تغییرات دما حساس است و مخصوصا سرد شدن ناگهانی دما اگر باعث مرگ وی نگردد ممکن است در این ماهی ایجاد نوعی ناراحتی کند (مثل فلج شدن یا کج شدن ستون فقرات) که تا آخر عمر بهبودی نیابد .
حرارت مورد پسند آنها 22 تا حدود 28 درجه سانتی گراد است.
تعداد دیپلوئید کرومزومهای این ماهی 48 است.
آیا دم شمشیری ها تغییر جنسیت می دهند؟
مطلب نادرستی در برخی کتابهای فارسی(عایلی , 1370) در مورد تغییر جنسیت ماهی دم شمشیری نوشته شده یعنی ماهی ماده به نر تبدیل گشته و ماده های دیگر را بارور می کند و از این شایعات..
این مطلب کاملا پوچ و بی پایه است و نادرست بودن آن در یکی از شماره های مجله معروف تی . اف . اچ ( ) در چهارچوب یک پروژه تحقیقاتی شرح داده شده است.(این مجله را من دارم و می توانم شماره آن را برای علاقه مندان اعلام کنم)
منحنی رشد در ماهی دم شمشیری
ویژگی بسیار جالب و عجیبی در ماهی دم شمشیری وجود دارد و آن این است که برعکس بیشتر ماهی ها , منحنی رشد این ماهی مانند منحنی رشد انسان یعنی به صورت سیگموئید یعنی به شکل حرف اس انگلیسی است.
و این بدان معناست که این ماهی پس از مدتی که رشد کرد دیگر رشد نمی کند و بزرگتر نمی شود تا آنکه بمیردو معمولا در نر ها پس از اینکه دمشان (شمشیر شان) شکل گرفت ؛ رشد هم متوقف می شود . پس برای به دست آوردن نر های بزرگ می بایست هنگامی که ماهیها کوچک هستند و دم آنها شکل نگرفته به خوبی آنها را تغذیه کرد..
تلفظ نام انگلیسی دم شمشیری و شکوه ای بی پایان
متاسفانه بی توجهی و بی فرهنگی و بی سوادی باعث شده که ماهی سورد تیل با نامهای عجیب و غریبی در ایران نامیده شود از جمله سوارتر و سوارتیل و.
اینجانب روزی به یک آکواریوم فروشی رفته بودم و به فروشنده گفتم ماهی دم شمشیری دارید؟ و او در پاسخ گفت نه ولی سوارتیل دارم ؟!؟!؟!؟!؟!؟!
و شاید علت اصلی آن این است که در کلمه شمشیر یا سورد به انگلیسی یک حرف دبل یو ( w ) وجود دارد که تلفظ نمی شود.
حتی استاد دکتر حسین عمادی هم در مقدمه کتابشان(آکوآریوم ماهیهای آبهای شیرین) به این مطلب اشاره کرده اند که متن کامل آن را در زیر می آورم:
( علت انتخاب ِیا ساختن واژه فارسِی بمنظور راِیج ساختن نام ماهِی ها بازبان فارسِی و جلوگِیرِی از به کاربردن واژه هاِی خارجِی و بخصوص واژه هاِی نادرست است .براِی مثال اکثرافراد ماهِی دم شمشِیرِی را سوآرتر می نامند در صورتِی که اسم معمولِی اِین ماهِی به زبان انگلِیسِی سوردتِیل Sword Tail ، ِیعنِی دم شمشِیرِی است و سوردتِیل در اثر تلفظ غِیرصحِیح به سوآرتر تبدِیل و متاسفانه مصطلح شده است .برخِی از ماهِی ها فاقد اسم معمولِی معنی دار و برخِی دِیگر به طور کلِی فاقد اسم معمولِی هستند .براِی ماهِیانی که اسم معمولِی آنها فاقد معنِی است همان نام مصطلح به کار رفته و براِی ماهی های فاقد اسم معمولِی ، اسم جنس ِیا اسم گونه آن استعمال گردِیده است.
تفاوت ماهی اسکار نر و ماده (تشخیص جنسیت)
ماهی نر:
ماهی ماده:
رنگ
ماهی اسکار در شرایط طبیعی وحشی ، بدنی تیره دارد که با لکه های زرد رنگی که از زیر سر تا انتهای دم کشیده شده است و با نام Ocelli شناخته می شود.
آن ها می توانند رنگ خود را تغییر دهند تا از خورده شدن توسط گونه های دیگر در امان بمانند. اسکارهای کوچکتر رنگ های متنوع تری نسبت به بزرگترها نشان می دهند و دارای رنگ های سفید و نارنجی هستند.
دندان ها
اسکارها دارای دندان های بسیار ریزی هستند که نه تنها در ناحیه دهان بلکه در ناحیه حلق نیز وجود دارند تا به تغذیه بهتر آن ها کمک کند.
اندازه
جفتگیری و زادآوری
اگر یک جفت اسکار جوان و سرحال(حداقل 2 ساله و بالاتر) که با هم جفت شده اند را در آکواریوم نگهداری کنید خیلی زود شاهد تخم ریزی آن ها خواهید بود. تخم ها به رنگ قهوه ای و چسبنده هستند. بهتر است در کف آکواریوم یک سنگ گرانیتی یا مرمری قرار دهید چون اسکار ها دوست دارند روی تخته سنگ تخم ریزی کنند ( سنگ های آهکی و گچی باعث خراب شدن تخم ها می شود).
آکواریوم باید دارای نور،اکسیژن و فیلتر مناسب باشد. اسکارهای مولد را خوب تغذیه کنید بهتر است از غذای زنده مثل ماهی رودخانه یا بچه قورباغه و . استفاده کنید. البته باید از افراط در غذادهی پرهیز کنید و غذاهای اضافی را خارج و قسمتی و از آب آکواریوم را تعویض کنید.
خیلی زود اسکارها سنگ کف آکواریوم را انتخاب و شروع به تمیز کردن آن می کنند. این یعنی زمان تخم ریزی آن ها نزدیک است.ماهی ماده با لرزش های مخصوصی تخم ریزی را شروع می کند و پشت سر آن ماهی نر اسپرم ها را رها می کند.
گاهی این لرزش ها بسیار شدید می شود و آب آکواریوم به تلاتم می افتد. بنابراین اکواریوم حتما باید درپوش داشته باشد.
تخم ریزی حدود 2 ساعت طول می کشد و پس از ان ماهی ها به صورت شل و ول در کنار هم قرار می گیرند.
پس از آن به 2 روش می توان از تخم ها محافظت کرد:
در هر دو حالت نتیجه یکسان است. پس از آن قسمتی از آب را تعویض و فیلتراسیون را حداقل تا سه روز ادامه دهید تا اب شفاف شود. سپس داروی متیلین بلو (متیلین آبی) به مقدار 0.1٪ اضافه کنید ( 100 میلی لیتر برای آکواریوم با گنجایش 100 لیتر ) تا از فاسد شدن تخم ها جلوگیری کند.
از سمت دیگر ماهی های مولد را نیز با غذای زنده تغذیه کنید تا برای تخم گذاری بعدی آماده شوند.
مراقبت از تخم ها، لاروها و بچه ماهی
بهترین شرایط تخم ها:
تخم ها پس از سه روز باز می شوند.لاروها مجهز به کیسه زرده هستند و تا چهار روز نیازی به تغذیه ندارند. از روز چهارم باید به آنها لارو تازه از تخم درآمده میگو است. لارو میگو در آب شیرین زود می میرد بنابراین از غذادادن بیش از حد پرهیز کنید چون سبب فاسد شدن آب اکواریوم و تلفات لاروها می شود. پس از 15 روز دوران لاروی تمام شده و تبدیل به بچه ماهی می شوند. در این زمان باید هر هفته اسکارها را سایزبندی کنید و بچه ماهی های بزرگتر و کوچکتر را جدا کنید زیرا آن ها تمایل دارند به سمت هم حمله کنند. اگر این کار را جدی نگیرید ممکن است پس از چندروز بچه ماهی به سمت هم حمله کرده و چشم هم جنسانشان را بخورند و بچه اسکارها چشم نخواهند داشت و کور می شوند.
تغذیه اسکار
اسکار ها در شرایط طبیعی گوشت خوار هستند هرچند از میوه های افتاده درون آب نیز تغذیه می کنند. لازم است بدانیم باید به مقدار کافی پروتئین در اختیار آن ها قرار بدهیم.
برای افزایش طول عمر باید از ات، خرچنگ، کرم خاکی و . تغذیه می کنند. آن ها به ویتامین C نیز نیاز دارند. بنابراین باید تکه های کوچک میوه نیز در اختیار آن ها قرار داد اما به مقدار بسیار کم. آن ها می توانند از گیاهان و جلبک ها نیز تغذیه کنند هرچند این مواد در روده آن ها تجزیه نمی شود ولی سبب بهبود کارکرد روده هایشان می شود.
اسکارها چه چیزهایی را می خورند؟
اسکارها تقریبا همه چیز می خورند. به طور عمده ات و سخت پوستان غذای اصلی اسکارها هستند. آن ها ماهی های بزرگ تر از دهانشان را نمی خورند. هر چند ممکن است برای حفظ قلمروشان به آن ها حمله کنند.
معمولاً بهتر است کت فیش ها و اسکارها را در کنار یکدیگر نگهداری نکنیم، زیرا اسکار ها معمولاً به کت فیش ها حمله می کنند و به آن ها آسیب می رسانند.
چگونه به اسکارهایم غذا بدهم؟
تغذیه با غذاهای زنده سبب افزایش میزان رشد می شود، اما از سوی دیگر سبب بیماری های مثل انگل داخلی می شود. به ماهی هایتان زیاد گوشت گاو و گوسفند ندهید زیرا سبب کبد چرب می شود. همچنین از تغذیه اسکارها با ماهی کوچکی مثل گلدفیش ها اجتناب کنید.
در عوض به آن ها ات، سخت پوستان کوچک و غذاهای مکمل آماده بدهید. می توانید به ماهی ها نخودسبز هم بدهید چون سبب جلوگیری از یبوست ماهی ها می شود، اما باید مطمئن شوید که ماهی ها همه دانه ها و سبزیجاتی را که در اختیارشان می گذارید مصرف می کنند و آن ها را در دهانشان نگه نمی دارند. از غذا دادن بیش از اندازه پرهیز کنید چون سبب کثیف شدن آب می شود.
به یاد داشته باشید شما حتما باید مقداری از آب آکواریوم را تمیز و فیلتراسیون را شروع کنید اگر:
بیماری ها
بیماری های ماهی اسکار شامل 5 بیماری عمومی سوراخ در سر، ایک، دم خوره، بیرون زدگی چشم از حدقه Popeye، و نفخ است. ایک Ich، دم خوره و ورم شایع تر هستند.
کیفیت پایین آب و ازدحام بیش از حد ماهی ها در آکواریوم سبب این بیماری ها می شود. همچنین لازم است شما اطلاعات کافی راجع به انواع بیماری های ماهی هایتان داشته باشید تا جلوگیری از بروز این بیماری ها ماهی هایی سالم و شاداب داشته باشید.
معرفی تصویری:
سوراخ در سر که عمدتا به علت مواد غذایی فقیر و کمبود ویتامین C و D ,کلسیم و فسفر است.
بیماری بیرون زدگی چشم از حدقه یا popeye
ایک یا ich
دم خوره یا پوسیدگی باله ها Fin Rot
نفخ یا ورم شکم یا Dropsy
رفتار:
اسکارها ماهی های پرخاشگر و متهاجمی هستند و دوست دارند به تنهایی زندگی کنند و زیاد به زندگی گروهی علاقه ای نشان نمی دهند. آن ها ماهی های شلوغی هستند بنابراین نیاز به آکواریوم نسبتاً بزرگی دارید همچنین بهتر است آکواریوم شما درپوش داشته باشد تا نه خود ماهی ها بیرون بپرند و نه آب اکواریوم را بیرون بریزند.
اسکارها صاحبان خود را به خوبی می شناسند و با آن ها رفتار دوستانه برقرار می کنند. به عنوان مثال آن ها دوست دارند به همه اتفاقاتی که داخل اتاق می افتد توجه کنند و به صدای صاحبشان واکنش نشان می دهند. همچنین وقتی شما میخواهید به آن ها غذا بدهید شور و شوق خاصی دارند.
اسکارها بازی و لانه سازی را نیز خیلی دوست دارند و معمولاً لوازم تزئینی آکواریوم و سنگ ها را به این طرف و آن طرف می برند. همچنین آن ها خلق خوی تهاجمی نسبت به ماهیان کوچک تر ، حون ها و خرچنگ ها نشان می دهند. پس آن ها را با ماهیان صلح جو کنار یکدیگر نگه ندارید.
منابع:
آب برف و باران مناسب ترین آب برای لاروها و تخم ها است که معمولاً درجه سختی آن از 1 نمی کند.
برای ماهی های زنده زا (گوپی - مولی - پلاتی - دم شمشیری ) درجه سختی 10 تا 15 برای ماهی های طلایی ( گلدفیش ، ردکپ ، بلک مور و . ) درجه سختی 10 تا 15 برای ماهی های بارب ( تایگر بارب ، گرین بارب و . ) درجه سختی 3 تا 5 برای ماهی های تترا ( تترا سیاه ، تترا نئون و . ) درجه سختی 1 تا 3 برای ماهی ها سیچلاید ( آنجل ، اسکار ، دی و . ) درجه سختی 5 تا 8 برای ماهی های گورامی (دارف ، پرل ، زرد و .) درجه سختی 6 تا 8 |
به دو روش می توان آب لوله کشی را سبک کرد:
به عنوان مثال شما آبی با درجه سختی 6 می خواهید. عدد 6 ، یک پنجم عدد 30 است. بنابراین برای به دست آوردن درجه سختی 6 باید یک قسمت آب مقطر را با 4 قسمت آب لوله کشی مخلوط کنید. یا برای به دست آوردن درجه سختی 10 میدانیم عدد 10 ، یک سوم عدد 30 است بنابراین یک قسمت آب مقطر و دو قسمت آب لوله کشی را مخلوط کنید.
نکته:رزین یا ماده ذغال اکتیو داخل دستگاه معمولاً پس از مدتی اشباع می شود. در این صورت آن را 24 ساعت داخل آب نمک غلیظ گذاشته و سپس نمک آن را بشویید تا رزین احیا شود.
این بیماری یک بیماری قارچی می باشد.
تشخیص صحیح:
در تشخیص بیماری عجله نکنید. ممکن است علت کنده شدن دم زد و خورد رایج بین ماهی ها باشد. ماهی را زیر نظر بگیرید و ببینید آیا دم خوره پیشرفت می کند یا نه؟ اگر این چنین بود سریعاً به درمان ماهی اقدام کنید و وقت را هدر ندهید.
درمان نوین:
اصلاح یک تصور نادرست:
قبول دارم که احتمالاً ماهی ها نیز گیرنده درد دارند و ماهی دردش می آید ولی درد کشیدن بهتر از مردن است !
درباره این سایت